NVK Nederlandse Vereniging voor Kristallografie
KNCV prijs voor de Kristallografie 2005
Marianne Reedijk
Marianne Reedijk heeft een proefschrift geschreven over een
tegenwoordig zeer in de belangstelling liggend onderwerp in de
materiaalkunde: karakterisering van en verschijnselen aan oppervlakken
en grensvlakken. Het proefschrift geeft weinig details over de
experimenten en de uitwerking ervan, zoals helaas in publicaties vaak
gebruikelijk is. Ook is een omschrijving van de gebruikte modellen
niet gemakkelijk te vinden. De experimenten maken gebruik van
grotendeels bekende methoden, maar worden wel zo opgezet, dat ze met
synchrotronstraling zijn uit te voeren. Terecht heeft zij
röntgendiffractie onder meer gecombineerd met AFM werk om inzicht te
krijgen in monolaagstructuren aan het vloeistof-vast grensoppervlak,
en dit onder wisselende fysicochemische omstandigheden. Om haar
onderzoek te kunnen uitvoeren diende Marianne Reedijk een speciale
meetcel te ontwikkelen teneinde de vloeistofdikte onder controle te
kunnen houden. Zij heeft als experimentator een zeer opvallende
bijdrage geleverd tot de kennis over de wijze van binding van de
oplossingsfase, bv. water, aan een kristaloppervlak, en over de manier
waarop oppervlakte- atomen zich oriënteren tijdens het smelt- en
stollingsproces. Zij heeft ook de link gelegd tussen experiment en
theorie, waar berekeningen en computermodellen tot voor kort de enige
bron van informatie waren . Spijtig genoeg worden er geen fysische
redenen gegeven voor de gekozen systemen. Hierdoor en doordat er nog
zo weinig vergelijkbare waarnemingen bestaan, lijken de interessante
en opvallende resultaten toevalstreffers en er is dan ook nog geen
sluitende verklaring voor deze interessante resultaten. Dit is beslist
geen diskwalificatie, maar het geeft aan waar de toekomst kan liggen.
Met haar onderzoek gaat de kandidate naar de fundamentele vragen van
de kristallografie, en van de fysische chemie in het algemeen: wat
gebeurt er in situ tijdens het kristallisatieproces aan het oppervlak
van een kristal? Het sterkste punt van dit proefschrift is de
gevarieerdheid van de gekozen systemen.
De hoge kwaliteit van de resultaten van haar onderzoek blijkt wel uit
het feit dat die onder meer gepubliceerd zijn in het hoog genoteerde
Physical Review Letters.
De commissie acht Marianne Reedijk op grond van haar proefschrift een
waardig winnaar van de KNCV-prijs voor Kristallografie.
jury rapport medeprijswinnaar Eva Dova